Ετικέτα: θεοτόκος

«Ως εμψύχω Θεού κιβωτώ, ψαυέτω μηδαμώς χειρ αμύητων», ψάλλουμε στην ενάτη ωδή των Εισοδίων της Θεοτόκου και πολλών Θεομητορικών εορτών. Πράγματι το μυστήριο περί του προσώπου και της ζωής της Θεοτόκου αποτελεί βιβλίο «κατεσφραγισμένον σφραγίσιν επτά» για τους αμύητους, τους μη έχοντας την αποκάλυψη, την Θεία Χάρη. Μυστήριο αληθινό και τολμηρό, Θείο και ανθρώπινο· ανέγγιχτο από τον χοϊκό άνθρωπο. Πώς μπορεί κάποιος να νοήσει τα υψηλότερα, τα περί της Θεοτόκου, αφού δεν έχει πείρα ούτε των κατωτέρων; Πώς μπορεί ο άνθρωπος που δεν έχει καθαρισθεί από τα πάθη να ομιλεί με αυθεντία περί θεώσεως;

Στα ευαγγέλια αποσιωπάται η ζωή της Παναγίας Παρθένου και μόνο λίγα μας αποκαλύπτονται. Πολλά όμως άλλα, όπως και την σημασία και έννοια των ευαγγελικών αναφορών, τα διδάσκει το Άγιο Πνεύμα με την Παράδοση της Εκκλησίας μας· τα αποκαλύπτει πολλές φορές η ίδια η Θεοτόκος στους πιστούς δούλους Της, στους Πατέρες της Εκκλησίας. Ο πανάγιος βίος, η αναμαρτησία της Παρθένου, πού έγινε αφορμή για να γίνει Θεοτόκος και Θεομήτωρ εξηγούν αυτήν την ιδιαίτερη θέση Της, πού ομολογούμε ότι έχει μετά τον Θεό και πάνω από τους αγγέλους και τους αγίους. Με την υποστατική ένωση της θείας και ανθρωπινής φύσεως στο πρόσωπο του Χριστού και την δημιουργία της θεανθρωπίνης οικογενείας και κοινωνίας, η Παναγία γίνεται η Μητέρα της καινής κτίσεως. Η Παναγία μας είναι το «μεθόριον μεταξύ κτιστής και ακτίστου φύσεως», η Πάναγνος μητέρα του Χριστού, η «μετά Θεόν θεός, η τα δευτερεία της Τριάδος έχουσα», η «τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξότερα ασύγκριτος των Σεραφείμ», η «Αγία αγίων μείζων», αυτή πού «δύναται πάντα όσα θέλει» και μόνο σε αυτήν οφείλουμε «δουλική προσκύνηση, λατρευτική βέβαια προς τον Θεό και τιμητική προς τους αγίους».

Τον ύμνον «Ως εμψύχω Θεού», σε ήχο Δ΄, αποδίδει θεσπέσια η Βυζαντινή χορωδία των Πατρών «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ» στην χορωδιακή συνάντηση Εκκλησιαστικής μουσικής με τίτλο «ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ Η ΥΠΕΡΜΑΧΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ», στα πλαίσια των «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΩΝ 2016», το Σάββατο 9 Απριλίου 2016, στον Ι. Ν. Ευαγγελιστρίας Πειραιώς.

Από το κανάλι μας στο youtube fokaeus.

Χειρόγραφο

Το πασίγνωστο μέλος «Τη Υπερμάχω» αποδίδει η χορωδία  «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ», στο 1ο Φεστιβάλ Βυζαντινών χορωδιών Πελοποννήσου στο θέατρο Αρχαίων Κλεωνών Νεμέας, κατά την τιμητική συμμετοχή της, σε χορωδιακή επεξεργασία του χοράρχη της Χαρ. Θεοτοκάτου,  σε ιδιαίτερα γλυκύτατη, θαυμάσια εκτέλεση, τονισμένο στον πλάγιο του Δ΄ ήχο. Επί βασιλείας του Ηρακλείου (610-641μ.Χ.), το Βυζάντιο δέχτηκε επιδρομές από τους Αβάρους, υπό τον στρατηγό Σάρβαρο, την περίοδο που ο Ηράκλειος απουσίαζε στην Περσία σε αντεπίθεση κατά των Περσικών δυνάμεων. Κατά την πολιορκία της Πόλης από τους Αβάρους, ο Πατρίκιος Βώνος και ο Πατριάρχης Σέργιος εμψυχώνουν τον κόσμο ελπίζοντες εις τον Θεόν και την Υπεραγία Θεοτόκον, όταν με θαύμα, τρικυμία και ανεμοστρόβιλος καταστρέφουν ξαφνικά τα πλοία των Αβάρων και οι πολιορκούμενοι κατατροπώνουν τους απίστους. Έτσι, η Παναγία σώζει την Πόλη και ο λαός όρθιος όλη τη νύχτα ευχαριστεί τον Θεόν και την Παναγία, ψάλλοντες ύμνον τον οποίον ονόμασαν «Ακάθιστο Ύμνον». Προφανώς ο ύμνος αυτός προϋπήρχε και μάλιστα θεωρείται ότι εψάλλετο στην αγρυπνία της 15ης Αυγούστου εκάστου έτους. Απλά εκείνη την ημέρα ο ύμνος αποδόθηκε «ορθοστάδην» και αντικαταστάθηκε το ως τότε προοίμιο «Το προσταχθέν μυστικώς» με το ως σήμερα ψαλλόμενον «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ», το οποίο έδωσε δοξολογικό και εγκωμιαστικό τόνο στον ως τότε ψαλλόμενο, δογματικό ύμνο.  «Στην υπέρμαχο Στρατηγό, η πόλις της Θεοτόκου, που λυτρώθηκε χάριν σ’ αυτήν από τα δεινά, αναγράφει τα νικητήρια και την παρακαλεί να την ελευθερώσει από τους ποικίλους κινδύνους, για να την δοξολογεί κράζοντας: «Χαίρε νύμφη ανύμφευτε».

ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ – ΗΧΟΣ ΠΛ. Δ΄ – Θέατρο Αρχαίων Κλεωνών ΝΕΜΕΑΣ (youtube)

Χειρόγραφα

Ο σύγχρονος άνθρωπος, γεμάτος άγχος, απελπισία, κατάθλιψη, σύγχυση, έννοιες οικίες στην καθημερινότητά του, σε όλον τον χρόνο της ζωής του, αναζητά καταφύγιο, προστασία, ζεστασιά, θαλπωρή, αγάπη αληθινή.  Πράγματι υπάρχει πολύς πόνος, ταραχή, ανασφάλεια και οδύνη γύρω μας, αλλά συχνά και σε μας τους ίδιους ακόμη. Όλοι μας νιώθουμε ότι στην καθημερινότητά μας βιώνουμε ένα κλίμα γενικής αβεβαιότητας. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες δείχνουν να τελματώνουν, οι συνειδήσεις φαίνονται παγερές, τα λόγια των ανθρώπων ακούγονται ψεύτικα. Χάσαμε απ’ ότι φαίνεται στη ζωή μας τις ουσιαστικές χαρές και αρκούμαστε να συνηθίζουμε ευκαιριακές ικανοποιήσεις. Ο σημερινός άνθρωπος δείχνει ανήμπορος να αντιμετωπίσει με ειλικρίνεια γύρω του τα πράγματα και καταφεύγει από πονηρία σε πονηρία και από ψεύδος σε ψεύδος. Πλεονέκτης, εγωιστής, απαιτητικός, νευρωτικός, υποκρίνεται σκυθρωπός στις σχέσεις του, στις κοινωνικές εκδηλώσεις, στην εργασία του και δυστυχώς και στην οικογένειά του, βασανιζόμενος και καταδυναστεύοντας τη φύση της ψυχής του. Δεν ξέρει αληθινά τι του φταίει.

Το θέμα είναι ΕΝΑ όμως: Ο άνθρωπος έχασε το δρόμο του. Δεν σκέφτεται τον Θεό, τους Αγίους, την Παναγία, αγνοώντας ότι μόνο σ’ αυτούς θα βρει πάντοτε τη γαλήνη, την αλήθεια, την δύναμη, τη σιγουριά, που τόσο ανάγκη έχει μέσα σε όλα αυτά. Και όπως τονίζει ο ύμνος, η Παναγία Παρθένος είναι το ασφαλέστερο λιμάνι της ψυχής μας, που δεν μας εγκαταλείπει ποτέ, μας αγκαλιάζει, μας ακούει προσεκτικά και γιατρεύει τις πληγές μας, μεσιτεύοντας στον Κύριο μας να ελεήσει τις ψυχές μας, αν την παρακαλέσουμε με πίστη.

Το Θεοτοκίον «Παναγία Θεοτόκε»  αποδίδει μονωδιακά το μέλος της χορωδίας  «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ» και Πρωτοψάλτης του Ι. Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Κ. Αχαΐας Γεώργιος Λαμπρόπουλος.  

ΠΑΝΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΕ – ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ – Ήχος Β΄  

Χειρόγραφο – παρτιτούρα

Επί βασιλείας του Ηρακλείου (610-641μ.Χ.), το Βυζάντιο δέχτηκε επιδρομές από τους Αβάρους, υπό τον στρατηγό Σάρβαρο, την περίοδο που ο Ηράκλειος απουσίαζε στην Περσία σε αντεπίθεση κατά των Περσικών δυνάμεων. Κατά την πολιορκία της Πόλης από τους Αβάρους, ο Πατρίκιος Βώνος και ο Πατριάρχης Σέργιος εμψυχώνουν τον κόσμο ελπίζοντες εις τον Θεόν και την Υπεραγία Θεοτόκον, όταν με θαύμα, τρικυμία και ανεμοστρόβιλος καταστρέφουν ξαφνικά τα πλοία των Αβάρων και οι πολιορκούμενοι κατατροπώνουν τους απίστους. Έτσι, η Παναγία σώζει την Πόλη και ο λαός όρθιος όλη τη νύχτα ευχαριστεί τον Θεόν και την Παναγία, ψάλλοντες ύμνον τον οποίον ονόμασαν «Ακάθιστο Ύμνον». Προφανώς ο ύμνος αυτός προϋπήρχε και μάλιστα θεωρείται ότι εψάλλετο στην αγρυπνία της 15ης Αυγούστου εκάστου έτους. Απλά εκείνη την ημέρα ο ύμνος αποδόθηκε «ορθοστάδην» και αντικαταστάθηκε το ως τότε προοίμιο «Το προσταχθέν μυστικώς» με το ως σήμερα ψαλλόμενον «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ», το οποίο έδωσε δοξολογικό και εγκωμιαστικό τόνο στον ως τότε ψαλλόμενο, δογματικό ύμνο. Τον κάτωθι αυτόν ύμνο αποδίδει μοναδικώς και θαυμασίως ο Βυζαντινός χορός «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ», σε ήχο πλ. Δ΄: «Στην υπέρμαχο Στρατηγό, η πόλις της Θεοτόκου, που λυτρώθηκε χάριν σ’ αυτήν από τα δεινά, αναγράφει τα νικητήρια και την παρακαλεί να την ελευθερώσει από τους ποικίλους κινδύνους, για να την δοξολογεί κράζοντας: “Χαίρε νύμφη ανύμφευτε”».

Βίντεο: 11o Διεθνές Φεστιβάλ Αιγαίου – Ερμούπολη Σύρος  – «Συναυλία στο Ηλιοβασίλεμα» – Θρησκευτική Χορωδιακή Μουσική “A CAPELLA” – Ι. Ν. Αγ. Νικολάου Ερμουπόλεως Σύρου – Χορωδία «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ». (youtube)

Χειρόγραφο – παρτιτούρα

Ένας από τους πιο γνωστούς και δημοφιλείς μουσικούς ύμνους, μέλος Θεοδοσίου Γεωργιάδου, αποτελεί το Οκτάηχον «ΘΕΟΤΟΚΕ ΠΑΡΘΕΝΕ». Ψάλλεται, εκτός των άλλων, σε μεγάλες εορτές, όπως η σημερινή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.

Όσον τώρα αφορά το κείμενο, χρησιμοποιείται το πασίγνωστο Θεοτοκίον «Θεοτόκε Παρθένε, χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά Σου. Χαίρε Συ εν γυναιξί. Ευλογημένη Συ εν γυναιξί και ευλογημένος  ο καρπός της κοιλίας σου. Ότι Σωτήρα έτεκες των ψυχών ημών». Όσον δε αφορά το μέλος, η σύνθεση διαπνέεται ολόκληρη από μια τέλεια ισορροπία και αίσθηση του μέτρου, τόσο στην εξωτερική οκτάηχη φόρμα, όσο και στη εσωτερική συμπλοκή και δόμηση των μουσικών γραμμών και φράσεων. Η εσωτερική δομή, η μελωδική πλοκή και κίνηση, ο ρυθμός και το άκουσμα είναι μοναδικό.  Χωρίς να υποτάσσεται σε οποιονδήποτε τυπολατρικό φορμαλισμό, συνδυάζει εξαίρετα την δυναμική πειθαρχία με την ταυτόχρονη μουσική ελευθερία και συνθετική άνεση. Παντού είναι ευδιάκριτη η ισχυρή αίσθηση του αναγκαίου και του περιττού συνάμα, χωρίς  μάλιστα να ακυρώνεται η φαντασία και η έμπνευση. Το γενικό  μελωδικό σχήμα του ύμνου τέλος, κινείται σταδιακά από τις ηπιότερες ηχητικά, προς τις εντονότερες περιοχές με αυξομειούμενη, κυματοειδή κίνηση και χωρίς καθόλου αντιφωνικά σχήματα. Η συμπλοκή των επιμέρους μουσικών φράσεων και η εναλλαγή των μουσικών ήχων είναι όντως αριστοτεχνική.

Αριστοτεχνική και θαυμάσια είναι και η απόδοση του ύμνου από την χορωδία «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ», με τις σωστές τονικές εναλλαγές και τις μουσικές κορυφώσεις και υφέσεις.

Χειρόγραφα – Παρτιτούρες

Το γνωστό Θεοτοκίον «Την Ωραιότητα της Παρθενίας σου»,  σε  Ήχο Γ’, αναφέρεται στην Υπεραγία Θεοτόκο, την Παναγία και μητέρα του Χριστού, την υπέρλαμπρη και πάναγνη εκπρόσωπο του ανθρωπίνου γένους, που δέχθηκε στα σπλάχνα της τον Σωτήρα του κόσμου. Κατά τον Ευαγγελισμό της, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ όπως αναφέρεται στον ύμνο, έκπληκτος προσπαθεί να εγκωμιάσει αξίως την μοναδικότητα της Παρθένου, απορώντας και βοώντας το  «Χαῖρε, ἡ Κεχαριτωμένη».

Το υπέροχο αυτό τροπάριο ψάλλεται θεσπέσια από την Βυζαντινή χορωδία «Θεόδωρος Φωκαεύς», στην συναυλία της με  Ύμνους  Τριωδίου και Μεγάλης Εβδομάδος (31-03-2012) στον Ιερό Ναό Αγίας Σοφίας Πατρών, που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την έκδοση του επίκαιρου δίσκου της με τίτλο «Τα Πάθη τα Σεπτά». Συγκινητική και θαυμάσια είναι  επίσης η μονωδία από  τον καλλικέλαδο Πρωτοψάλτη του χορού Κωνσταντίνο Αγγελακόπουλο.

(Θεοτόκιον) – Ήχος Γ’

Από την εκδήλωση της Χορωδίας Θεόδωρος Φωκαεύς (31-03-2012) στον Ιερό Ναό Αγίας Σοφίας Πατρών. Παρουσίαση του νέου ψηφιακού δίσκου του χορού «ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΑ ΣΕΠΤΑ»
.

Μονωδία : Κωνσταντίνος Αγγελακόπουλος Πρωτοψάλτης Ι. Ν. Υπαπαντής του Κυρίου Κουλούρας Αιγίου.

Χειρόγραφα