Τι Σοι προσενέγκωμεν Χριστέ – Ιδιόμελον – Ήχος Β΄

Το Ιδιόμελο των Χριστουγέννων «Τι Σοι προσενέγκωμεν Χριστέ», από την ομώνυμη συναυλία της στον Ι. Ν. Παντοκράτορος Πατρών, αποδίδει η Βυζαντινή χορωδία «Θεόδωρος Φωκαεύς» με μουσική τελειότητα, τονική ποιότητα και χρονική πιστότητα, με τέλεια αρμονία μέλους και ισοκρατήματος. Το τροπάριο λέγεται ιδιόμελο γιατί έχει δική του μελωδία, ψάλλεται σε Β΄ ήχο και ανήκει στα Στιχηρά του Εσπερινού των Χριστουγέννων, όντας ένα από τα πιο θαυμάσια μέλη της Υμνογραφίας των ημερών. Ο ποιητής παρουσιάζει με υπέροχο και ανεπανάληπτο τρόπο τα πρόσωπα αλλά και τα άψυχα πράγματα που συνδέονται με τη Γέννηση του Χριστού να καταθέτουν τα «δώρα» τους στον Θεάνθρωπο, το καθένα με τη δική του δυνατότητα και το δικό του τρόπο. Οι Άγγελοι υμνούν τον Χριστό, ο ουρανός προσφέρει το αστέρι που οδηγεί τους Μάγους στο Θείο βρέφος, οι Μάγοι της Ανατολής δίνουν τα δώρα τους, οι ταπεινοί βοσκοί της Βηθλεέμ εκφράζουν τον θαυμασμό τους για όσα συνέβησαν και έζησαν, η Γη προσφέρει το σπήλαιο και η έρημος την φάτνη. Δηλώνεται έτσι η συμμετοχή όλης της κτίσης στην υποδοχή του Σωτήρα του κόσμου. Εμείς δε οι άνθρωποι χαρίζουμε ότι πολυτιμότερο είχαμε, την Παρθένο Μαρία, το τελειότερο και καθαρότερο πλάσμα που γέννησε η ανθρωπότητα. Ο Θεός δεν εξαναγκάζει σε καμιά πράξη του τον άνθρωπο. Περίμενε να γεννηθεί η Παναγία για να σαρκωθεί από αυτήν. Στο πρόσωπο της Παρθένου όλη η ανθρωπότητα έδωσε της συγκατάθεσή της για να ενανθρωπιστεί ο Θεός! Ο άνθρωπος συνεργάζεται με τον Θεό για την σωτηρία του!

11-12-2016: ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ» ΜΕ ΤΙΤΛΟ «ΤΙ ΣΟΙ ΠΡΟΣΕΝΕΓΚΩΜΕΝ ΧΡΙΣΤΕ» ΣΤΟΝ Ι. Ν. ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ΠΑΤΡΩΝ.

Χειρόγραφα – παρτιτούρες

ιδιόμελον

Τον συγκινητικό ύμνο της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης «Επί ξύλου βλέπουσα», στην κορύφωση των Θείων Παθών, αποδίδει εξαισίως ο Βυζαντινός χορός «Θεόδωρος Φωκαεύς», στην Επετειακή Συναυλία της Δεκαετίας του, με ύμνους Μ. Εβδομάδος στον νέο Ι.Ν. Αγίου Ανδρέα Πατρών, τον Μάρτιο του 2015. Στην εκδήλωση αυτή ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρών κ.κ. Χρυσόστομος τίμησε όλα τα μέλη της χορωδίας, απονέμοντάς τους  αναμνηστικό δίπλωμα, ενώ παρέδωσε στον πρόεδρο και τον χοράρχη της «Ευεργετήριο γράμμα» του για την εν γένει ξεχωριστή, πολιτιστική 10ετή προσφορά του χορού στα δρώμενα της Αποστολικής πόλης των Πατρών. Με τον 50μελή χορό ψάλλει και το νεότερο μέλος του, ο 12χρονος Παύλος Παπαδημητρίου, ελπιδοφόρα υποθήκη για την συνέχιση της πολιτιστικής ιστορίας της χορωδίας.

Τονισμένος στον Β΄ ήχο, ο υπέροχος αυτός ύμνος, ποίημα λυρικό και μουσικό στολίδι, με τις τονικές εναλλαγές και τις χρονικές αγωγές του, αναφέρεται με εμφατικό τρόπο στον Σταυρωμένο αδίκως Χριστό, που αντικρίζει συντετριμμένη η μητέρα του, η Υπεραγία Θεοτόκος. Βλέπει η Παρθένος Μαρία, τον Κτίστη και Θεό να βασανίζεται υπό αδίκων κριτών, η μητέρα τον Υιόν της να θυσιάζεται για την σωτηρία του γένους των ανθρώπων, έχοντας σβήσει το κάλλος της μορφής  του και θλίβεται πολύ. Και καταλήγει το μουσικό μέλος με την παράκληση της Παναγίας μητέρας, να τηρηθεί ο λόγος του Θεού και να αναστηθεί σε τρεις  ημέρες ο Χριστός, για να δει την δόξα Του και η ίδια και όλοι οι Χριστιανοί.

Παρτιτούρα – χειρόγραφο

epi-xylou-blepousa

Ύμνος

Πρόκειται για το Ιδιόμελον «Χαλινούς αποπτύσας τους πατρικούς» που ψάλλεται στα απόστιχα του Κατανυκτικού Εσπερινού της Β’ Κυριακής των Νηστειών. Η μελοποίηση ανήκει στον Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Ιάκωβο.

«Χαλινοὺς ἀποπτύσας τοὺς πατρικούς, ἀστάτῳ φρενί, τοῖς κτηνώδεσι τῆς ἁμαρτίας, λογισμοῖς συνέζησα, ὅλον μου τὸν βίον δαπανήσας ἀσώτως, ὁ τάλας ἐγώ, τροφῆς δὲ λειπόμενος, βεβαιούσης καρδίαν, πρὸς καιρὸν λιπαίνουσαν, ἡδονὴν ἐσιτούμην. Ἀλλὰ Πάτερ ἀγαθέ, μὴ κλείσῃς μοι τὰ φιλάνθρωπα σπλάγχνα, ἀλλ’ ἀνοίξας δέξαι με, ὡς τὸν Ἄσωτον Υἱόν, καὶ σῶσόν με».

Στην παρούσα ανάρτηση παρατίθεται η ηχογράφηση του μέλους αυτού από τη μεγάλη χορωδία του Συνδέσμου Μουσικοφίλων Κωνσταντινουπόλεως στην εκδήλωση για το Ιωβηλαίον του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μ.τ.Χ.Ε. Κωνσταντίνου Πρίγγου, ο οποίος και επεξεργάστηκε το μέλος για χορωδιακή απόδοση. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στις 21 Ιανουαρίου 1962. Το χορό διηύθυνε ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας.

Το κείμενο παρατίθεται (στο βίντεο) από το χειρόγραφο πόνημα του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μ.τ.Χ.Ε. Βασιλείου Νικολαΐδου «Κατανυκτικός Εσπερινός» (1968) και αποτελεί την επεξεργασία του Πρίγγου. Από το ίδιο κείμενο ψάλλει και ο χορός.

Ύμνος

Το ιδιόμελον της Θ΄ ώρας «Εξεπλήττετο ο Ηρώδης…», μέλος του αειμνήστου Κωνσταντίνου Πρίγγου, εκτελεί εξαιρετικά ο Βυζαντινός χορός «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ», συμφώνως προς το Πατριαρχικό ύφος, με σωστά χρονικά διαστήματα και ορθές  τονικές εναλλαγές. Το μέλος τονισμένο σε ήχο βαρύ, αναφέρεται στον αποτρόπαιο σφαγιασμό των νηπίων από τον βασιλιά Ηρώδη και στην απρεπή πράξη του, σε αντίθεση με την ευλάβεια και τον σεβασμό των μάγων, που τον επισκέφτηκαν για να μάθουν για τον νεογέννητο Χριστό. Μόνο που η Βασιλεία Εκείνου, δεν ήταν βασιλεία του κόσμου τούτου και ο ερχομός Του είχε μοναδικό σκοπό την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.

Εξεπλήττετο ο Ηρώδης – Ιδιόμελον Θ΄ Ώρας – Μέλος Κωνσταντίνου Πρίγγου – Ήχος Βαρύς

Χειρόγραφο – παρτιτούρα

exeplhtteto-hrwdhs