Ψυχή μου, ψυχή μου

Την Μεγάλη Τεσσαρακοστή τελείται η ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου, στην οποία ψάλλονται κατανυκτικοί ύμνοι. Ένα από τα εκφραστικότερα τροπάρια της ακολουθίας είναι και το προοίμιο του κοντακίου του Ρωμανού του Μελωδού, που συμψάλλεται με τον Μέγα Κανόνα: «Ψυχή μου, ψυχή μου». Πρόκειται για τον αντιπροσωπευτικότερο ύμνο της περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που μας εισαγάγει στην κατάνυξη, στην νήψη, στην άσκηση, στον αληθινό προσανατολισμό διελεύσεως του μεγάλου πελάγους της νηστείας. Μπαίνει στο στόμα κάθε πιστού σαν εγερτήριο σάλπισμα, σαν αφυπνιστικός σεισμός, σαν αποστροφή στην κοιμωμένη και ραθυμούσα ψυχή του. Για μια ακόμα φορά οι υμνογράφοι της Εκκλησίας, δια των ύμνων παιδαγωγούν τους πιστούς, δίδοντας το στίγμα της εν Χριστώ σωτηρίας και της κατά Χριστόν αγωνιστικής πορείας.

Το Κοντάκιον «Ψυχή μου, ψυχή μου» σε ήχο Β΄, αποδίδει μονωδιακά το μέλος της χορωδίας  «ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΩΚΑΕΥΣ» και Πρωτοψάλτης του Ι. Ν. Υπαπαντής του Χριστού, Κουλούρας Αιγίου, Κωνσταντίνος Αγγελακόπουλος.

Χειρόγραφο – παρτιτούρα

psihi mou

Ύμνος

Ύμνοι της εορτής της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως. Ψάλλει ο Άρχων Θρασύβουλος Στανίτσας.

Μέλη Όρθρου: Κανόνας α-γ ωδή – Καταβασίες – Τιμιωτέρα – Απολυτίκιον.

Ύμνος

Πρόκειται για το Ιδιόμελον «Χαλινούς αποπτύσας τους πατρικούς» που ψάλλεται στα απόστιχα του Κατανυκτικού Εσπερινού της Β’ Κυριακής των Νηστειών. Η μελοποίηση ανήκει στον Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Ιάκωβο.

«Χαλινοὺς ἀποπτύσας τοὺς πατρικούς, ἀστάτῳ φρενί, τοῖς κτηνώδεσι τῆς ἁμαρτίας, λογισμοῖς συνέζησα, ὅλον μου τὸν βίον δαπανήσας ἀσώτως, ὁ τάλας ἐγώ, τροφῆς δὲ λειπόμενος, βεβαιούσης καρδίαν, πρὸς καιρὸν λιπαίνουσαν, ἡδονὴν ἐσιτούμην. Ἀλλὰ Πάτερ ἀγαθέ, μὴ κλείσῃς μοι τὰ φιλάνθρωπα σπλάγχνα, ἀλλ’ ἀνοίξας δέξαι με, ὡς τὸν Ἄσωτον Υἱόν, καὶ σῶσόν με».

Στην παρούσα ανάρτηση παρατίθεται η ηχογράφηση του μέλους αυτού από τη μεγάλη χορωδία του Συνδέσμου Μουσικοφίλων Κωνσταντινουπόλεως στην εκδήλωση για το Ιωβηλαίον του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μ.τ.Χ.Ε. Κωνσταντίνου Πρίγγου, ο οποίος και επεξεργάστηκε το μέλος για χορωδιακή απόδοση. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στις 21 Ιανουαρίου 1962. Το χορό διηύθυνε ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας.

Το κείμενο παρατίθεται (στο βίντεο) από το χειρόγραφο πόνημα του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Μ.τ.Χ.Ε. Βασιλείου Νικολαΐδου «Κατανυκτικός Εσπερινός» (1968) και αποτελεί την επεξεργασία του Πρίγγου. Από το ίδιο κείμενο ψάλλει και ο χορός.

Ύμνος

Ψάλλει ο Άρχων Πρωτοψάλτης Τ.Χ.Ε. Θρασύβουλος Στανίτσας

Aπολυτίκιον
Ήχος β’.
Την άχραντον εικόνα σου προσκυνούμεν αγαθέ, Αιτούμενοι συγχώρεσιν των πταισμάτων ημών βουλήσει γαρ ηυδόκησας ανελθείν εν τω Σταυρώ ίνα ρύση ους έπλασες εκ της δουλείας του εχθρού όθεν ευχαρίστως βοώμεν χαράς επλήρωσας τα πάντα ο σωτήρ ημών ο παραγενόμενος εις το σώσαι τον κόσμον.

Ύμνος

Ψάλλει ο π. Γεώργιος Στάμος, Πρωτοπρεσβύτερος της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, με τον αδελφό του Άρη Στάμο, Πρωτοψάλτη του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου Θεσσαλονίκης.
Συμμετέχει ο Θωμάς Βλάχος.

ᾨδὴ α’ Ἦχος δ’

Ἀνοίξω τὸ στόμα μου, καὶ πληρωθήσεται πνεύματος, καὶ λόγον ἐρεύξομαι, τῇ βασιλίδι Μητρί, καὶ ὀφθήσομαι, φαιδρῶς πανηγυρίζων, καὶ ᾄσω γηθόμενος, ταύτης τὰ θαύματα.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Χριστοῦ βίβλον ἔμψυχον, ἐσφραγισμένην σε Πνεύματι· Ὁ μέγας Ἀρχάγγελος, Ἁγνὴ θεώμενος, ἐπεφώνει σοι· Χαῖρε χαρᾶς δοχεῖον, δι’ ἧς τῆς Προμήτορος ἀρὰ λυθήσεται.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ἀδὰμ ἐπανόρθωσις, χαῖρε Παρθένε Θεόνυμφε, τοῦ ᾍδου ἡ νέκρωσις, χαῖρε πανάμωμε, τὸ παλάτιον, τοῦ πάντων Βασιλέως. χαῖρε θρόνε πύρινε, τοῦ Παντοκράτορος,

Δόξα Πατρί…

Ῥόδον τὸ ἀμάραντον, χαῖρε ἡ μόνη βλαστήσασα, τὸ μῆλον τὸ εὔοσμον, χαῖρε ἡ τέξασα, τὸ ὀσφράδιον, τοῦ πάντων Βασιλέως, χαῖρε ἀπειρόγαμε, κόσμου διάσωσμα.

Καὶ νῦν…

Ἁγνείας θησαύρισμα, χαῖρε δι’ ἧς ἐκ τοῦ πτώματος, ἡμῶν ἐξανέστημεν, χαῖρε ἡδύπνοον κρίνον Δέσποινα, πιστοὺς εὐωδιάζον, θυμίαμα εὔοσμον, μύρον πολύτιμον.

Ύμνος

Ὁ Ἄρχων Πρωτοψάλτης Ἀθανάσιος Καραμάνης διευθύνει τὴν χορωδία του Σωματείου Ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης «Ιωάννης ο Δαμασκηνός», στὰ πλαίσια τοῦ Β´ Μουσικολογικοῦ καὶ Ψαλτικοῦ Συνεδρίου, στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ Ἁγίου Νικολάου Καισαριανῆς, στὶς 17 Ὀκτωβρίου 2003.

Ο χορός του Σωματείου Ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης ψάλλει:
-«Κατευθυνθήτω» Προηγιασμένης, μέλος Αθ. Καραμάνη, Ήχ. δ’ Άγια
-Κατανυκτικά Μ. Τεσσαρακοστής κατ’ ήχον
-«Έδωκας κληρονομίαν», Ήχ. πλ. δ’
-«Θαυμαστή του Σωτήρος», Ιακώβου Πρωτοψάλτου, Ήχ. α’ 4φωνος
-Κράτημα, Πέτρου Πελοποννησίου, Ήχ. πλ. α’
-«Εκ χειλέων των αγγέλων», Ύμνος Αγ. Ιωάννου Δαμασκηνού, Αβραάμ Ευθυμιάδη

Ολόκληρη η συναυλία (σε χαμηλότερη ποιότητα ήχου) είναι διαθέσιμη εδώ.

Ύμνος

Δοξαστικὸν τῶν αἴνων τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀπόκρεῳ.

Προκαθάρωμεν ἑαυτούς, ἀδελφοί, τῇ βασιλίδι τῶν ἀρετῶν· ἰδοὺ γὰρ παραγέγονε, πλοῦτον ἡμῖν ἀγαθῶν κομίζουσα, τῶν παθῶν κατευνάζει τὰ οἰδήματα, καὶ τῷ Δεσπότῃ καταλλάττει τοὺς πταίσαντας· διὸ μετ’ εὐφροσύνης ταύτην ὑποδεξώμεθα, βοῶντες Χριστῷ τῷ Θεῷ, ὁ ἀναστὰς ἐκ τῶν νεκρῶν, ἀκατακρίτους ἡμᾶς διαφύλαξον, δοξολογοῦντάς σε τὸν μόνον ἀναμάρτητον.

Ζωντανὴ ἠχογράφηση στὸν Πανίερο Ναὸ τῆς Εὐαγγελιστρίας Τήνου.
27 Φεβρουαρίου 2011
Ψάλλει ὁ Πρωτοψάλτης κ. Στυλιανὸς Κοντακιώτης.